Homogene massaproductie

Homogene massaproductie betekent dat de productie is dat de wensen van de afnemers zijn gestandaardiseerd. Het betreft de volledige afnemersgroep van het productiebedrijf die gelijke wensen heeft ten aanzien van het te vervaardigen product. Bij homogene productie worden producten gefabriceerd met weinig variatie en zijn de verschillende productieprocessen en bijproducten van nagenoeg gelijke aard. Er zijn wel verschillende fases in het productieproces te onderkennen echter is het productiebedrijf als één machine te beschouwen. De planning, kostprijsberekening en controle op de kosten zijn tot eenvoudige procedures terug te brengen. Indien het productiebedrijf specifieke klantwens gaat uitvoeren, kunnen er optimalisatieproblemen ontstaan. Een machine moet immers anders worden ingesteld. In feite is er bij het leveren op basis van deze klantwens ook geen sprake meer van een zuivere homogene massaproductie. Kenmerkend bij massaproductie is dat er relatief eenvoudig geanticipeerd kan worden op de vraagverandering van afnemers. In veel gevallen kan er op voorraad geproduceerd worden. Op voorraad produceren kan enigszins beperkt worden door:

Technische beperkingen (zoals bederfelijkheid)
Technisch/economische beperkingen (elektriciteit kun je niet bewaren)
Financiële beperkingen (voorraad aanhouden kost geld)
Overige facturen (te hoge voorraad is te hoog risico –> risico op incourantheid)

Binnen de massaproductie wordt onderscheid gemaakt tussen geparcelleerde en roterende productie.

Geparcelleerde productie en rotterende productie

Van geparcelleerde productie is sprake bij een ladingsgewijze gereedkomen van de productie. Roterende productie is een eenvoudigere vorm van productie ten opzichte van geparcelleerde productie. Vanuit de bestuurlijke-informatieverzorging is geparcelleerde productie beter beheersbaar. Dit heeft met name te maken met het feit dat er sprake is van stapsgewijze gereedkomen van de tussenproducten. De afscheiding is daarom eenvoudig te maken. Bij de langere productiecyclussen wordt de waardering van de onderhanden werk bemoeilijkt doordat er verschillende fases zijn die per periode verschillend van omvang zijn. Bij roterende productie is er sprake van stroomsgewijze productie, waardoor het onderhanden werk per periode ongeveer gelijk is.

Voorbeelden van geparcelleerde productie:

Bakkerijen
Bierbrouwerijen

Voorbeelden van roterende productie:

Elektriciteitscentrales
Olierafinaderijen

Productieproces

Het productieproces bestaat uit de volgende fases:

Planning, werkvoorbereiding, opdrachtverstrekken en voortgangscontrole. Dit is samen de “production control”.

Van belang is de samenwerking tussen de verschillende afdelingen. Administratie, logistiek (bedrijfsbureau), productie, bewaring (grondstoffen, halffabrikaat en eindproduct) en daarnaast inkoop en verkoop.

Planning

Met dit begrip wordt bedoeld de onderlinge samenhang van verkopen, aangaan van leveringsverplichtingen, productiewerk en inkoop. Er dient met alle afdelingen rekening gehouden te worden binnen het productiebedrijf. Zoals: leveringenverplichtingen, minimum voorraden, productiecapaciteit en inkoop etc. Een goede planning draagt bij aan een optimale bezetting van medewerkers en machines en bevordert de doorstroom van goederen.

Passieve productiemiddelen: Denk aan beschikbaarheid van grondstoffen, halffabrikaten en gereed producten. Indien passieve productiemiddelen niet gebruikt worden is het mogelijk om in de volgende periode deze te gebruiken/verbruiken.

Actieve productiemiddelen: Dit is arbeidskracht, machine kracht of andere duurzame productiemiddelen. Indien actieve productiemiddelen niet gebruikt worden is het niet mogelijk om deze in de volgende periode te gebruiken. De maximale capaciteit blijft immers gelijk. In de planning zal hier rekening mee gehouden moeten worden.

Binnen de massaproductie betekent plannen uitgaan van de omzetraming op de lange termijn.

Voortgangscontrole

De voortgangscontrole is gericht op het toetsen van de werkzaamheden zoals dit in de planning was opgenomen. Deze voortgang is niet alleen gericht op het sturen in het productieproces maar ook om bij volgende productieplanningen voordeel te behalen (leercurve). Dit betekent dat de voortgangscontrole een uitvoeringscontrole en een normcontrole is.